کلمات کلیدی:

سامانه‌ی مدیریت الکترونیک داده‌های پژوهشی‌

نرم افزار مدیریت داده های پژوهشی

---

سامانه‌ی مدیریت الکترونیک داده‌های پژوهشی‌

سامانه‌ی مدیریت الکترونیک داده‌های پژوهشی‌ دارای سه بخش اصلی مدیریت و اطلاع‌رسانی از طریق پایگاه، مدیریت تنظیم و دریافت داده‌ها و نیز بخش انتشار، آمارگیری و جستجوی داده‌ها است. ابزارهای قدرتمند مدیریت محتوا امکان ایجاد و به‌روزرسانی پایگاه داده‌های پژوهشی‌ را فراهم می‌کنند. بخش مدیریت تنظیم و دریافت داده‌ها ابزارهایی برای گردآوری داده‌ها در اختیار مدیر پایگاه و نمایندگان بخش‌های تولیدکننده‌ی اطلاعات در سازمان می‌گذارد و بخش انتشار، آمارگیری و جستجوی داده‌ها امکان دسترسی سریع و موثر به داده‌ها را فراهم می‌کند. بنابراین، همه‌ی مراحل گردآوری، ورود خودکار اطلاعات و بازیابی داده‌ها، به صورت یک فرآیند الکترونیک منظم قابل انجام است.

استفاده از نرم‌افزارهای رایانه‌ای در تحلیل داده‌های پژوهشی، پدیده‌ای رو به رشد است. بهره‌گیری از نرم‌افزارهای خاص تحلیل داده‌های کیفی از بیست سال پیش شروع شده و در معرض تغییرات زیادی قرار گرفته است. قبل از استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی و حتی در کنار آن، پژوهشگران از نرم‌افزارهای رایجی مانند واژه پردازها برای کمک به کار تحلیل بهره می‌گرفته‌اند. نرم‌افزارهای گوناگون طراحی شده دارای قابلیت‌های متفاوتی، از قبیل کدگذاری متن و جستجوی متن برای دفعات تکرار این کدها، تا قابلیت نظریه‌پردازی را شامل می‌شود. همچنین موارد دیگری، از قبیل مشخص کردن کدهایی که همزمان یا در کنار هم رخ می‌دهند، یافتن ارتباطات احتمالی بین کدها، متصل کردن یادداشت به کدها، جستجوی یادداشت‌ها برای یافتن موارد مشترک و نمایش داده‌ها به طرق مختلف، برخی از قابلیت‌های دیگر این نرم‌افزارهاست. استفاده از این قابلیت‌ها موجب صرفه‌جویی در وقت، توانایی مدیریت حجم وسیعی از اطلاعات، افزایش صحت و اعتبار داده‌ها، دقیق بودن شیوه برخورد با داده‌ها و امکان انجام تحلیل‌های پیچیده‌تر می‌شود. در کنار این مزایا، محدودیت‌هایی نیز در استفاده از این نرم‌افزارها وجود دارد که از جمله آنها یکنواخت‌سازی رویکرد‌های تحلیل داده‌های کیفی، دادن امتیاز بیش از حد به کدگذاری، فاصله گرفتن محقق از داده‌ها و تجاری شدن نرم‌افزارها است. وجود چنین مزایا و معایبی این سؤال را مطرح می‌کند که آیا از نرم‌افزار برای تحلیل داده‌های کیفی استفاده شود یا خیر؟ اگرچه پاسخ صریحی به این سؤال وجود ندارد. باید گفت این وظیفه محقق است که با توجه به جوانب گوناگون مربوط به تحقیق خود، در خصوص این امر تصمیم‌گیری کند. نکته درخور توجه این است که محقق می‌تواند با رعایت مجموعه‌ای از نکات، محدودیت‌های این نرم‌افزارها را به حداقل برساند. موارد زیادی در مورد انتخاب نوع نرم‌افزار وجود دارد که در مقاله به آن پرداخته شده است. بطور کلی، می‌توان گفت نرم‌افزارهای در دسترس بیشتر به عنوان ابزاری برای کمک به تحلیل هستند و به تنهایی نمی‌توانند داده‌ها را تحلیل کنند. به عبارت دیگر، تفسیر و تحلیل داده‌های کیفی همچنان جزو مسؤولیت اصلی محقق است.

سامانه مدیریت الکترونیک داده های پژوهشی باعث کاهش فرآیند ورود اطلاعات با استفاده مجدد از اطلاعات وارد شده در بخش‌های مختلف نرم‌افزار می شود.

با کمک سامانه مدیریت الکترونیک داده های پژوهشی توسعه ماژول‌های مورد نیاز برای ایجاد بانک اطلاعاتی اقلام علمی و پژوهشی دانشگاه امکان پذیر است.